Gair yr wythnos: Llyrlys

Marsh samphire yn Saesneg, Salicornia stricta, planhigyn hallt ei flas sy'n tyfu mewn morfeydd; cofnoda Geiriadur yr Academi hefyd y term chwyn hallt. Yn Saesneg hefyd sea asparagus a glasswort. Anaml y mae ar werth yn siopau Ceredigion, ond roedd cyflenwad ffres iawn o King's Lynn yn siop bysgod Cambrian Place, Aberystwyth Ddydd Sadwrn. Planhigyn bwytadwy tebyg yw True neu rock samphire,Crithmum maritinum), Cym. Ffenigl y môr, a elwir hefyd yn corn carw'r mor, a St Peter's herb. Mae'r enw Saesneg samphire wedi datblygu o'r Ffrangeg Saint Pierre, a'r cysylltiad wedi ei wneud rhwng y planhigion arfordirol hyn a Phedr, nawddsant y pysgotwyr. Mae'r enw Cymraeg arall sampier yn nes at yr hen ffurf Saesneg sampiere. Clywais Morfydd Owen (yng nghynhadledd Edward Lhuyd yn ddiweddar) yn dyfynnu barn Bruce Griffiths fod y gair unigol llys 'herb, planhigyn' wedi'i gyfyngu i eiriau cyfansawdd.