Helynt Cadair y Gymraeg yn Aberystwyth

Rhaglen ragorol Dei Tomos yn dal i blesio'n arw, yn enwedig  y tro diwethaf pan oedd tri chyfaill  ymlaen. Hen gyfaill annwyl imi o ganol y saithdegau, sef Annes Glynn, oedd y cyntaf ohonynt, a hithau newydd ddechrau ar ei gwaith fel archdderwydd Gorsedd Beirdd Ynys Môn. Bleddyn Owen Huws, wedyn, yn traethu'n ddifyr odiaeth am T.H. Parry-Williams — am ei annus mirabilis pan fu'n astudio gwyddoniaeth, ac am yr helynt yng Ngholeg Aberystwyth pan fu bron y dim i'r milwr glew, Timothy Lewis, gipio'r Gadair Gymraeg ar draul y gwrthwynebydd cydwybodol, THP-W. Bydd Bleddyn yn annerch y  Cymmrodorion ar y pwnc hwn yn Llundain ar 4 Mehefin, os byddwch yn y cyffiniau. Ac os byddwch yn nes adref, yn Aberystwyth, cerwch ar hyd Ffordd y Gogledd i weld hen gartref THP-W, Y Wern, sydd nawr ar werth. Ty commodious yn llygad yr haul, meddir, 'well worthy of inspection', yn mynd am tua £315,000. Pwy na fyddai'n hoffi cael y feibs o fyw yno?  Diarmuid Johnson, yr ieithydd a'r cerddor a'r ysgolhaig oedd y trydydd gwestai ar y rhaglen.  Roedd lleisiau'r tri'n arbennig o swynol, a Dei yn ôl ei arfer yn gwneud i bawb deimlo'n gartrefol.  Cyn bo hir, bydd Dr Lowri Haf Morgans ymlaen yn trafod 'iaith y corff' mewn testunau canoloesol Cymraeg.

Mi gollais gyngerdd Diarmuid a Bruce Cardwell neithiwr yng Nglan Tren ger Llanybydder (cartref Lynne Denman y gantores/cyfarwydd, a Lewys Glyn Cothi hefyd 'slawer dydd: roedd ei gywyddau ef ar y rhaglen). Nogiodd fy nghar — y brêcs yn benodol — rhwng Nebo a Thal-y-sarn, a bu'n rhaid imi droi nôl a chloffi adref 20 m.p.h. Roedd yr olwynion blaen yn chwilboeth pan gyrhaeddais y ty, a rhyw wynt llosgi . . . . trip i'r garej Ddydd Mawrth, rwy'n ofni.

Bu rhagor o helynt cadeiriol ar droed mewn adran arall yng ngholeg Aberystwyth ddiwedd yr wythnos diwethaf, gyda sôn bod Athro wedi cael ei hel yn ddisymwth oddi yno . . . .